Arrangement “de Banvallsleden”

Toen wij, al bijna weer 4 jaar geleden, ons gele huis betrokken om er een B&B in te vestigen, wisten we nog niet dat Lidhult aan een bekende fietsroute ligt. Door de vele fietsers die een kamer boekte of spontaan langs kwamen, waren we daar al gauw achter.

De ”Banvallsleden” is een fietstocht van 250 km van Halmstad naar Karlshamn, dwars door zuid zweden, van kust naar kust. “Banvall “is het Zweedse woord voor spoordijk. De route volgt dan ook voor ongeveer 70% deze spoordijk van 2 smalle sporen, geopend eind 1800 en gesloten in 1970. Deze tocht, uniek in Zweden, voert je langs een stuk Zweedse spoorweg historie. Maar ook door de Smålandse natuur van hagen, open akkers en diepe donkere bossen. Daarnaast kom je onderweg tal van bezienswaardigheden tegen zoals oude stationnetjes, bruggen ed. Onderweg kruist de Banvallsleden diverse andere, kortere routes. De route is deels geasfalteerd en deels gaat ie over grus, een soort steenslag.

In Lidhult wonen wij aan de Stationsgatan naast het oude “Stationshuset”, dat op dit moment met veel liefde teruggebracht wordt in z’n oude glorie om vervolgens te worden gebruikt als dorpshuis.

Tijd, dachten wij, om het ”Banvallsleden” arrangement aan te bieden. En wel speciaal voor gasten die de Banvallsleden fietsen.

Het arrangement ziet er als volgt uit:

  • Een overnachting inclusief ontbijt in onze Dalarna kamer;
  • De “Banvallspasta”, diner bestaande uit een vegetarische pasta, salade, toetje en een sapje, glas wijn of bier;
  • Een lunch voor onderweg bestaande uit een belegd broodje, wrap, fruit en iets zoets.

In het seizoen is de salade afkomstig uit eigen tuin, evenals het fruit voor het toetje.

Kosten: 800 kr voor 1 gast op de fiets en 1.100 kr voor 2 gasten op de fiets.

Voor reserveringen of om te kijken of er een plek is, graag even contact opnemen. Dat kan door een telefoontje, +46 73-630 25 28, of door een berichtje te sturen naar info@mooi-gulahuset.se.

Een warm welkom in onze B&B Mooi Gula Huset!!!!

Lucia feest 13 december

Lucia komt van het latijnse woord voor licht,lux/lucis en hangt samen met de symboliek van de winterzonnewende (licht overwint de duisternis).

In vroegere tijden doofde men tijdens de winterzonnewende alle vuren en bleef er slechts 1 fakkel branden.Deze werd gebruikt om rond middernacht alle vuren weer aan te steken, daarmee vierde men de overwinning van het licht op de duisternis. Van nu af aan wint het licht elke dag een beetje meer aan kracht. In die tijd vierde men de winterzonnewende  op de 13e december, de kortste dag, maar bij het in gebruik nemen van de huidige kalender verschoof de langste nacht naar die van de 21/22 december.

In de Zweedse boeren samenleving was Lucia in eerste instantie verbonden met die langste nacht, maar toen de kalender verschoof, rond 1753, werd het een aparte dag. Deze dag markeert het begin van de kerstperiode, de meeste voorbereidingen zijn zo goed als klaar en men viert de dag met eten en drinken. In de folklore is de Lucia nacht  een bijzondere nacht want de sluiers tussen de werelden zijn dun, natuurwezens waren rond  en de dieren kunnen praten.Hier in het Noorden bestaat de legende dat Lucia de wezens voor ging.

In het nu is het de Lucia die getooid met een kaarsenkroon en gekleed in een wit gewaad met rode sjerp een optocht van sterrenkinderen en tomtes aanvoert. Zij biedt aan iedereen koffie, lussekatter en pepparkakor aan. In de diepe duisternis komt Lucia met haar kaarsenkroon en schenkt iedereen haar liefde gaven en licht.

Lucia wordt hier in het Noorden nog steeds uitgebreid gevierd.In gezinnen, op straat, op scholen en in de kerken gaat s’ochtends Lucia rond met haar gaven, getooid met haar brandende kaarsenkroon,samen met haar gevolg Lucia liedjes zingend.

Ik maakte voor het eerst kennis met Lucia toen onze kinderen de Vrije School bezochten en het maakte diepe indruk. Lucia, toen nog getooid met echte brandende kaarsen in haar kroon, met haar gevolg, zingend door een nog donkere school, broodjes brengend aan alle klassen.Indrukwekkend en ontroerend.

Elk jaar is er op de zweedse tv een uitzending van de Lucia viering ergens in het land.

Op youtube kun je die vieringen terugvinden evenals  de liederen die er gezongen worden.

Hier een nederlandse vertaling van een van de Lucia liederen.
De nacht valt met zware schreden
rondom boerderijen en schuren
Rond de door de zon verlate aarde
broeden de schaduwen daar in ons donkere huis.
Komt binnen met brandende kaarsen
Sancta Lucia, Sancta Lucia


De nacht is groot en stil
Nu hoor je het gedraai in alle kamers
het geruis als van vleugels
Kijk op onze drempel staat
in het wit gekleed met kaarsen in het haar
Sancta Lucia,Sancta Lucia


De duisternis zal snel vluchten
uit de aardse dalen
Wanneer zij een wonderbaar woord tegen ons spreekt
De dag zal opnieuw beginnen
opstijgen uit een rozige lucht
Sancta Lucia, Sancta Lucia

Nu zingen onze  kleinkinderen de liedjes, gekleed in Lucia jurk of een koekemannetjes pak, hoe leuk !

Recept van Lussebullar, voor wie het wil proberen.

Ingredienten:
50 gr verse gist
150 gr boter
5 dl melk
1 gr saffraan
1 dl suiker
½ theelepel zout
ongeveer 17 dl(ongeveer 1 kg) bloem
rozijnen

Verkruimel de gist
Smelt de boter en verwarm de melk tot 37 graden en giet het boter/melk mengsel over de gist, tot die oplost.
Voeg de suiker, saffraan, zout en bijna alle bloem toe.
Verwerk het tot een soepel deeg en laat het afgedekt 40 min rijzen.
Verwarm de op 250 graden.
Kneed het deeg op een met bloem bedekt oppervlak en verdeel het in kleine stukjes.
Maak er kleine S vormen van en druk in elke kant een rozijn.
Laat ze ongeveer 15 min rusten en bestrijk ze met losgeklopt ei.
In de oven voor 8-10 min.
Laat afkoelen onder een doek.

Eet smakelijk!

Goede advent en kersttijd en een vrolijk nieuwjaar!

Bronnen:
Svenska traditioner, Jan-Öjvind Swahn
Leven met het jaar, Christiane Kutik

Paaskoekjes

Een eenvoudig en erg lekker recept voor koekjes, niet alleen voor Pasen maar voor allerlei momenten door het jaar heen en ze zijn heel lang houdbaar in een goed afgesloten pot. Maar ik denk dat dat niet echt nodig is …….

Nodig voor ongeveer 30 koekjes.

– 165 gr. bloem, gezeefd

– 115 gr. boter op kamertemperatuur (ik gebruik gezouten boter)

– 115 gr. rietsuiker

– 30 gr. cacao

Doe alles in een kom of in een keukenmachine en kneed het tot een soepel deeg.
Rol het vervolgens uit tot een dunne lap en steek er vormpjes uit, in dit geval haasjes.
Als je niet in het bezit bent van vormpjes, rol dan van het deeg vingerdikke slangen, sla of rol ze met de deegrol plat en verdeel het vervolgens in  stukken.
In de oven voor 10/15 minuten op 175 graden, af laten koelen en bewaren in een goed afsluitbare pot, of gewoon lekker opeten!!

Eet smakelijk! En Glad Påsk!

Recept uit: My Feldt “Blåbärssnår, Äppelskrutt och Rabarberskugga”.

Påsk i Sverige

Geel
Eieren
Hazen
Veertjes 
en…. Heksen!

De bovenste 3 van dit rijtje kennen we in Nederland ook, eieren en hazen en de kleur geel. Maar veertjes en heksen???

De Paas veertjes …..

We waren eens in Stockholm rond de Pasen en zagen daar overal gekleurde veertjes aan de kale bomen, aan takken in restaurants en winkels en te koop in de supermarkten. Påskris heette ze, Paas twijgen. Het bleek een gebruik dat ontstond door 2 oudere gebruiken zo’n beetje samen te voegen.

Vroeger zette men in de vastentijd alvast berkentakken binnen zodat er rond Pasen al een sfeer van lente en jong groen zou zijn, een beetje kleur.

De andere is iets minder leuk…. Op de ochtend van goede vrijdag mocht degene die het het eerst wakker werd, degene die nog in bed lagen “slaan” met een berken twijg om ze zo te herinneren aan het lijden van Christus. Het was met name een gebruik onder  jongeren en moest dan ook  meer gezien worden als een soort van “flirten” met elkaar.

Heden ten dage versiert men de takken omdat er na de vastentijd  behoefte is aan een beetje kleur. Dat is dan buiten in de natuur nog niet te vinden. Tegenwoordig is het gebruik net zo ingeburgerd als de kerstboom en de midzomerboom en  zie je naast veertjes ook andere materialen als papier en plukjes gekleurde wol.

Dan de heksen ….

Tegenwoordig zijn het jonge kinderen die zich verkleden als heks, een jurk met een schort, een hoofddoek, een bezem en een ketel en is men blij als ze langskomen met hun, vaak eigen gemaakt paaswens. In ruil krijgen ze wat lekkers of een beetje kleingeld in hun ketel.

Maar in vroegere tijden,waren de heksen volwassen vrouwen waarvan gedacht werd dat ze mensen ziek en ongelukkig maakten en dat ze konden toveren, tegenwoordig noemen we ze wijze vrouwen. Veel van deze vrouwen werden dan ook vervolgd en verbrand tijdens de heksenvervolging. Volgens de Zweedse folklore, met name op het platteland, gingen deze heksen op witte donderdag naar de berg Blåkulla om er met de duivel en z’n aanhang samen te komen en als je er dan eentje tegenkwam……

Een paar dingen die men deed om de heksen buiten de deur te houden:
– witte kruizen op de deur schilderen
– een oud mes onder de drempel begraven (heksen houden niet van ijzer en staal)
– in de lucht schieten
– en vooral geen gereedschap buiten laten liggen want daarop konden de heksen naar Blåkulla vliegen.

Het duurde lang voordat het bijgeloof verdween, maar door elkaar grappige verhalen over heksen te vertellen en erom te lachen verdween langzaam de angst, want kunnen lachen om je angst doet die verdwijnen. Tegenwoordig gelooft niemand meer in heksen en zijn het de kinderen die op witte donderdag of paaszaterdag in de buurt langskomen met hun paaswens, verkleed als heks en een ieder Glad Påsk wensen.

Een lekker Paas recept …..

Om het allemaal wat luchtiger te maken nog een recept voor een lekkere Heksenkaas.

Wat heb je nodig voor de Heksenkaas?
- een bakje Philadelphia of andere roomkaas, zonder toevoeging, 200 gram
- 2 eetlepels mayonaise
- 1 flinke eetlepel grove mosterd
- 1 flinke knoflook teen
- heel veel verse bieslook

Roer de roomkaas los in een kom en voeg knoflook, mayonaise, mosterd toe.
Goed roeren en als laatste de bieslook fijn knippen en er door roeren.

De heksenkaas is heel lekker op een zelfgebakken haver stokbrood.

Wat heb je nodig voor het haver stokbrood?
- 6 gram verse gist
- 3 dl water
- 9 gram zout
- 60 gram havermout
- 45 gram zonnepitten
- 330 gram bloem

Verkruimel de gist in een kom en los het op in het water.
Roer de rest van de ingrediënten erbij en kneed het tot een stevig deeg.
Laat het geheel tenminste 4 uur rijzen, maar het kan ook prima 8 tot 10 uur staan.
Strooi wat havermout op de aanrecht en leg daarop het deeg.
Vorm het tot een brood, geef het een paar  draaien en leg het op de met bakpapier bedekte bakplaat.
Laat het onder een doek rijzen terwijl je de oven verwarmt tot 250-275 graden.
Zet het brood in de oven, verlaag de temperatuur tot 200 graden en bak het brood in 20 min. gaar.

Eet smakelijk! 

En tot slot wat heksenboeken voor de kleintjes ….

Leuke boeken voor de kinderen over heksen:
– De kleine heks van Otfried Preussler (7+)
– Merlinde de kleine heks van Daniela Drescher (prentenboek)
– Juniper, Heksenkind en Colman van Monica Furlong (10+)
 en nog veel meer….

Bronnen:
- Svenska traditioner van Jan Ojvind Swahn
- Påskkärringar van Per Gustav
- Nordiska museum Stockholm
- broodrecept uit “Bröd enklare, godare och smartare” van Mette Ankarloo
- heksenkaas uit eigen keuken.

Astrid Lindgren

Zouden er mensen zijn die niet weten wie dat is?? Waarschijnlijk wel, maar hier in Zweden maar heel weinig, denk ik. Elk jaar verschijnt er hier  wel  een herdruk  van haar werk en dat al sinds 1945, toen het eerste boek over Pippi Langkous verscheen.

Dit schrijven ontstond na het zien van de film “Becoming Astrid” een film die gaat over de jonge Astrid en die een mooi en helder beeld geeft van haar worsteling om te worden wie ze uiteindelijk is geworden. En zij heeft mijn belangstelling al sinds ik als meisje Pippi op TV zag, het nogmaals volgde met onze kinderen en nu met mijn kleinkinderen.

Haar boeken, degene die vertaalt zijn, staan bijna allemaal wel in de boekenkast, zijn eindeloos voorgelezen en nu ik het Zweeds lezen een beetje beheers kan ik de originele lezen en de onvertaalde uitgave die hier in Lidhult in onze fijne, kleine bieb staan. Daarnaast wonen we natuurlijk in Småland waar de meeste van haar kinderboeken zich afspelen.

Astrid Ericsson werd geboren op 14-11-1907 in Näs, een kleine gemeenschap in de buurt van Vimmerby in Småland. Ze genoot een fijne kindertijd op de boerderij van haar ouders, samen met haar broer en 2 zusjes.
Als jonge vrouw worstelt ze met haar religieuze opvoeding en de heersende normen van de jaren 20 van de vorige eeuw. Op haar 18e wordt ze zwanger van de eigenaar van de krant waarvoor ze werkte, hij wil wel trouwen, zij niet. Ze vertrekt naar Stockholm om een opleiding tot secretaresse te volgen en om van het geroddel af te zijn.
Als alleenstaande ouder kan ze niet voor haar zoontje zorgen en ze brengt hem onder bij een pleegmoeder in Kopenhagen en  later voor een tijdje bij haar ouders in Näs. 
Als Astrid in 1931 trouwt met haar grote liefde Sturre Lindgren kunnen ze eindelijk een gezin vormen waar een paar jaar later nog een dochter geboren wordt.

Astrid is 37 als Pippi Langkous het leven ziet. De naam Pippi Langkous is bedacht door dochter Karin die tijdens een lang ziekbed verhaaltjes wilde horen over Pippi Langkous. Bij zo’n bijzondere naam hoort een bijzonder meisje, dacht Astrid, en dat werd ze.

Uitgevers vonden het in eerste instantie maar een gek boek en wilde het niet uitgeven. Maar toen het de eerste prijs won in een kinderboeken schrijfwedstrijd van uitgever Raben&Sjögren was het hek van de dam en werden Pippi en haar bedenker een wereldhit. Vorig jaar vierde Pippi haar 75e verjaardag!!

Astrid Lindgren bleef tot op hoge leeftijd, 85 jaar, schrijven, soms wel meerdere boeken  per jaar en veel daarvan zijn vandaag de dag nog te verkrijgen. Hier in Zweden is net weer een mooie nieuwe uitgave van “Mio mijn Mio” verschenen. Ze schreef 35 leesboeken, 41 prentenboeken, vertaald in 100 talen en tot op heden zijn er zo’n 165 miljoen over de toonbank gegaan. Daarnaast schreef ze de nodige artikelen, commentaren in de kranten en toneelstukken/toneelbewerkingen van haar boeken.

Astrid schreef voor het kind in haarzelf vertelde ze altijd.
Astrid heeft zich altijd ingezet voor de rechten van het kind en de dieren.

Tegenwoordig zet de Astrid Lindgren Company samen met Save the Children zich in voor kinderen en met name meisjes in ontwikkelingslanden dmv van het programma Pippi of today.

Naast de film  over de jonge Astrid is er ook een prachtig en vrolijk ballet gemaakt door Pär Isberg over Pippi, Tommy en Annika, waarin de componist heel leuk gebruik maakt van de originele muziek uit de Pippi films. Het ballet is nog te vinden op YouTube of in het archief van het SVT.

Nu wonen we alweer  2 jaar in het land van Pippi en Astrid, wie had dat bedacht toen ik voor het eerst Pippi zag en las???

En dan nog ….. de biografie van Astrid Lindgren van Jens Andersen ”Deze dag, een leven” geeft een  mooi beeld van de schrijfster met veel foto’s, interviews en materiaal van de schrijfster zelf. De film “Becoming Astrid” is te vinden op NPO plus, en veel informatie is te vinden op de officiële website van de  Astrid Lindgren Company www.astridlindgren.com.

Ben je ooit in de gelegenheid, bezoek dan eens, www.astridlindgrensvarld.se, in Vimmerby, de plek waar ze opgroeide. Wij hebben het lang geleden gedaan met onze kinderen, groot succes. Op veel plekken in het park worden korte stukjes uit de boeken gespeeld, weliswaar in het Zweeds, maar als je de boeken kent is dat geen probleem.

Of www.junibacken.se in Stockholm, waar naast de figuren uit Astrid’s boeken ook andere bekende Zweedse kinderboeken kinderen te vinden zijn. Verder is het appartement waar Astrid altijd is blijven wonen, zij woonde er van 1941 tot aan haar dood in 2002, Dalagatan 46 in Stockholm een klein museum en is veel van haar werk te vinden in de mooie Koninklijke bibliotheek van Stockholm.

“Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan”

Pippi Langkous

This website uses cookies. By continuing to use this site, you accept our use of cookies.  Meer info