Categorie: omgeving

Elke keer als we vanuit Halmstad terug naar huis rijden zien we in het dorpje Simlangsdålen het bordje “Danska Fall”, een natuurreservaat met watervallen. De afgelopen week zijn we er maar eens naar toe gereden. Het was warm en water en bos bieden dan lekkere verkoeling.

Vanuit het Gula Huset is het ongeveer een minuut of twintig rijden en ook die weg blijft de moeite waard, zeker nu de bermen geel zijn van de brem, prachtig. Bij de parkeerplek staan verschillende informatieborden over wat er allemaal leeft, groeit en bloeit, en dat is heel divers.

Als we uit de auto stappen hoor we de vogels al zingen. Aangezien er 2 kleine mensjes mee zijn nemen we de blauwe route van ongeveer 2,5 km en zoals het in onze familie de gewoonte is, lopen we de route tegendraads. Het is een sprookjesachtig bos, er zijn elfenbankjes, en overal holletjes met helder groen mos in oude omgevallen bomen, kabouter holletjes misschien?

Het bos is bekend om diversiteit aan mossen, korstmossen en planten. We ontdekken plekjes vol met klavertjes, maar een klavertje 4 vinden we niet, wel al bosbessen en die plukken we dan ook. Er staan er heel veel door het hele bos. De bomen zijn vnl beuken en eiken en heel oud, tussen de 100 en 175 jaar oud. Het hele gebied is ongerept omdat het vooral met rust gelaten wordt. Het pad is dan ook verre van effen, vele dikke boomwortels, stenen, het stijgen en dalen maken het voor kinderen een ware uitdaging.

En dan hoor je het water…. en wordt het merkbaar koeler in het bos. Dit stukje is het laagste deel van de rivier de Assman die met z’n verval van 36 meter naar beneden valt. Voorzichtig daar waar het kan met je voetjes in het water. De stenen vormen samen een gigantisch mozaïek waar de rivier doorheen raast. Dan weer verder over bruggetjes en trappen naar boven naar de echte waterval. Van verschillende kanten valt het water met geraas naar beneden, een prachtig gezicht en heel indrukwekkend. Maar goed dat er een hoog hek omheen staat. Dan weer naar beneden, met een boog om een bosweide met slaperige koeien en een laatste stukje door het beukenbos en we zijn weer bij de auto.

Thuisgekomen ontdekken we waarom het Danska Fall heet…. Een droevig verhaal.
De Denen verloren de slag bij Fyllebro, de poort naar Halmstad, en vluchtte  de bossen bij Simllangsdålen in. Daar werden ze door de Zweden gevonden en op een rotte brug gedwongen, de Deense soldaten stortte in de  waterval  naar beneden.

In het zuid-westelijke deel van Småland (tegenwoordig de provincie Kronobergslän) zijn er in totaal 33 natuurreservaten waar u kunt wandelen en genieten van de natuur. Vandaag nemen we een kijkje bij een stukje ongerept moeras gebied, de Årshultsmyren, met goed begaanbare en mooie wandelroutes van 4 tot 9 km.

Årshultsmyren is het grootste ongerepte moerasgebied in Kronobergslän. Het reservaat bestaat uit diverse mossen en moerassen met beboste eilanden en meren.

Het reservaat van 1.500 hectare beschermt en bewaart een uitgebreid en grotendeels onaangetast moerascomplex samen met de dieren en planten die er zich bevinden. Net ten westen van Årshultsmyren ligt Hunnsberget – vanwaar je een weids uitzicht hebt over het landschap van het natuurreservaat met zijn moerassen en bossen.

Hunnsberget is de hoogste berg in de gemeente Ljungby. Hier speelt zich de sage van de schoenmaker in Sutarestugan af:  “ooit vluchtte een schoenmaker, de Sutaren genaamd, voor de Deense soldaten. Hij verborg zich in een kleine grot aan de steilste kant van de berg. Elke Deense soldaat die naar boven klom, stootte naar beneden.”

Het moerasgebied is typerend voor de regenrijke gebieden in het zuidwesten van Småland. De moerasvlaktes bestaan uit kuilen omringt door drogere  gebieden met graspollen. En het water vormt hier en daar bewegende tapijten van moeras.

Typisch voor de moerassen zijn de witte mossen. Andere veel voorkomende planten zijn heide, klokheide, wollegras, hertengras, de witte snavelbies, en dee insectenetende ronde zonnedauw. Rond Örsjön in het noorden en Kyrkängen in het zuiden groeit onder meer de klok gentiaan. Op de eilandjes groeit voor het grootste deel naaldbomen. Ook verschillende soorten vogels nestelen in dit moerasgebied, zoals de wulp, bosruiter, goudplevier, auerhoen, korhoenders en kraanvogels.

Verhalen zijn er altijd geweest, ze werden verteld als iedereen klaar was met werken en men zich verzamelde rond het vuur. De eerste verhalen dateren van ver voor onze jaartelling en door ze te blijven vertellen weten we dat.

Rond 1800 was het nog heel gewoon dat men elkaar verhalen vertelde rond het vuur, na het werk, maar een eeuw later was dit bijna helemaal verdwenen, verdrongen door het geschreven woord en later, toen de techniek vorderde door radio, film en tv.

Rond de jaren ’80 van de vorige eeuw leek het erop dat de meest oorspronkelijke vorm van cultuur, die van het gesproken woord, aan het verdwijnen was. Maar ineens werden er weer verhalen verteld, op festivals, in vertelcafe’s ect, in heel de westerse wereld.

In Småland, in de omgeving van Ljungby leefde nog veel sagen en legenden onder de mensen en er woonden veel bekende en zelfs beroemde vertellers. Veel verhalen waren al gedocumenteerd sinds 1800, gevolg was dat  hier in 1990 het Sagomuseet werd geopend. Het museum is het hart van een groot gebied waarin allerlei sagen hun oorsprong vinden, vaak te midden van mooie natuur en op bijzondere plekken.

Het is een prachtig ingericht klein museum. Je vindt er bekende en onbekende sagen uit de omgeving, prachtig vorm gegeven door textiel kunstenaar Mia Einarsdotter en schilder en beeldhouwer Kjell Sundberg. Er is veel aandacht voor details en je mag aan touwtjes trekken, laatjes openmaken. Er  klinkt ineens een lied of blaft er een hond. En als je nog een rondje door de kamers maakt vallen weer nieuwe details op. En bezoek waard voor klein en klein zeker als je van verhalen houdt! Elk jaar vlak voor midzomer organiseren ze een groot  vertellers festival met deelnemers uit de hele wereld.

Sinds november 2018 staat het museum op de lijst van UNESCO voor in- materieel erfgoed.

Piksborg is een kasteelruïne uit het laatste deel van de 13e eeuw. Resten van palen zijn nog te zien in het water. Het ligt op een eiland in het zuidelijke uiteinde van het meer van Bolmen, ten westen van Ljungby in het dorpje Annerstad.

Het kasteel werd gebouwd van hout met aarden muren, strategisch gelegen in het toenmalige grensgebied met Denemarken. Het werd gebruikt als grensfort en als centrum voor de voogden van de koning in Sunnerbo.

De naam Piksborg komt van de Nederlandse ridder Ebbe Pik. Aan het einde van de 13e eeuw was het kasteel eigendom van Abraham Brodersson Bullhead. In 1434 werd het kasteel bereikt door een van de rebellenlegers van Engelbrecht. Olof Ragnvaldsson, deurwaarder, onderhandelde met de leider van de rebellen, Herman Berman. Tijdens de onderhandelingen werd de burcht in brand gestoken. De burcht werd volledig vernietigd en verlaten.

In 1908 werd Piksborg opgegraven onder leiding en op kosten van civiel ingenieur Algot Friberg en kapitein Bror Kugelberg.

Het treinstation van Piksborg langs de Halmstad – Bolmen-spoorweg (1889–1966) bevond zich net ten zuiden van de oude kasteelruïne. De spoorbrug over Fettjesundet, het zuidelijke deel van het meer van Bolmen, bevindt zich in Piksborg.

En Piksborg ligt langs de Banvallsleden fietsroute …..